Page 26 - 12

CHƯƠNG I

con thuyền giữa bão tố, thì phương diện chính trị và thực

tiễn trong hành động ông càng lộ rõ.

Nhưng phần cốt lõi trong công trình của ông luôn ở

dưới lòng đất: một “hầm mộ” — rộng lớn và sâu thẳm —
được tạo ra để nâng đỡ một thánh đường khác biệt, trường

tồn, so với tòa nhà tạm bợ mà ông phải gấp rút dựng lên cho

những năm tháng quá độ.

Vì thế, điều thiết yếu là phải hiểu được “thánh đường

ngầm” này, nền móng tư tưởng nơi Gandhi hằng ngày trở
về để tiếp lấy sức mạnh cho những hoạt động của ông trên

mặt đất.

Gandhi tin tưởng mãnh liệt vào tôn giáo của dân tộc
mình, Ấn Độ giáo; nhưng không phải như một học giả khép

kín trong kinh sách, cũng không như một tín đồ mù quáng
chấp nhận mọi truyền thống. Tôn giáo của ông được kiểm

chứng bởi cả lương tâm lẫn lý trí.

“Tôi sẽ không biến tôn giáo thành một vật sùng bái và

tôi cũng không dung thứ cho bất kỳ tội ác nào dưới danh

nghĩa thiêng liêng của nó… Tôi không hề mong muốn lôi
kéo ai đi theo mình, nếu tôi không thể thuyết phục họ bằng

lý trí. Tôi thậm chí bác bỏ cả thần tính của những bộ

24