Page 56 - 12
P. 56
CHƯƠNG I
được đáp ứng. Gandhi đã tán thành họ. Tuy vậy, trung thành
với tinh thần ôn hòa của mình, ông vẫn từ chối kêu gọi tẩy
chay hàng hóa Anh, vì cho rằng đó vừa là một hành vi trả
thù, vừa là một dấu hiệu yếu đuối.
Hội nghị Khilafat lần thứ hai, tổ chức ở Amritsar vào
cuối tháng 12 năm 1919, quyết định cử một phái đoàn sang
châu Âu, đồng thời gửi cho Phó vương một tối hậu thư
mang tính đe dọa trong trường hợp nền hòa bình sắp đặt đi
ngược lại nguyện vọng của Ấn Độ. Hội nghị lần thứ ba, diễn
ra ở Bombay vào tháng 2 năm 1920, công bố một tuyên
ngôn của người Hồi giáo, lên án chính sách của Anh và báo
trước cơn bão đang đến gần.
Gandhi đã nhìn thấy cơn bão ấy; và thay vì khích lệ nó,
ông đã làm hết sức mình để ngăn chặn.
Tại Anh, dường như cuối cùng người ta cũng nhận ra
mối hiểm họa. Họ tìm cách chặn đứng bằng những nhượng
bộ muộn màng. Một Đạo luật Cải cách Ấn Độ, dựa trên báo
cáo Montagu–Chelmsford, đã trao cho người Ấn nhiều
quyền hạn và trách nhiệm hơn trong chính quyền trung
ương cũng như các cơ quan hành chính cấp tỉnh. Nhà vua,
trong tuyên bố ngày 24 tháng 12 năm 1919, phê chuẩn đạo
54
